Pored “bratstva-jedinstva” i “samoupravljanja”, Tito je i “nesvrstanost” opsesivno isticao kao jedan od glavnih razloga na kojima se zasniva prestižna pozicija zemlje u međunarodnim odnosima: “Ponosni smo na vrijednosti života u našoj samoupravnoj zajednici slobodnih ljudi i zbratimljenih naroda, kao i na ono što socijalistička, nesvrstana Jugoslavija danas predstavlja u svijetu. Putem kojim smo do sada išli, mi ćemo nastaviti, odlučno i nepokolebljivo”, govori ostareli Tito na Kadinjači 1979, i ne sluteći pad Berlinskog zida za još svega deceniju. Mada, Tito je često „korigovao“ nesvrstane, izvlačeći ih iz pretnje da potpadnu pod sovjetski uticaj u koji ih je gurao kubanski lider Fidel Kastro. To je taj paradoks pozne Titove faze: u unutrašnjoj politici postaje konzervativan, rigidan, stalo mu je do dobrih odnosa sa SSSR-om, ali nesvrstane drži dalje od ’sovjetizacije’. Ranih pedesetih godina Jugoslavija je sa Grčkom i Turskom bila u „Balkanskom paktu“. Preterano je to nazivati indirektnim članstvom u NATO-u, ali bezbednosna bliskost sa tom alijansom je bila neupitna kao relaksacija od sovjetske pretnje.
***
*Iz knjige Zorana Panovića “Josip Broz Tito: Bilo jednom u Jugoslaviji” koja se dobija na poklon uz novi Nedeljnik koji na kioske dolazi u četvrtak 21. maja.
Reč je o prvoj knjizi iz poklon edicije “Velike biografije – Političari i revolucionari: Najvažnije ličnosti naše istorije”.
Nedeljnik će u narednih pet sedmica čitaocima pokloniti ediciju koja se čekala godinama. U našoj “letnjoj biblioteci” očekuju vas priče o Titu, Milanu Stojadinoviću, Milovanu Đilasu, Aleksandru Rankoviću i Dragoljubu Draži Mihailoviću.