Sezona lala najavljuje dolazak proleća u Istanbulu. Svake godine u aprilu, neka od najpopularnijih mesta u Istanbulu su ukrašena šarenim prolećnim lalama, pretvarajući grad u pravi vizuelni užitak. Na primer, tepih od lala je utkan u Sultanahmet koristeći metod akvakulture uzgoja lala. Prizor koji oduzima dah osvaja i domaće i strane posetioce na prvi pogled. Slični primeri se mogu naći i u parkovima Emirgan, Gulhane, i Jildiz, botaničkoj bašti Soganli i gajevima Bejkoz, Bujuk Čamlidža, Kučuk Čamlidža, i Fethipaša, kao i u Hidiv paviljonu u Istanbulu.
Simbol lale je značajan u turskoj umetnosti i kulturi
U Anadoliju su lale doneli Turci sa centralnoazijskih Pamir planina, prvobitne domovine lala i postale su jedan od najvažnijih simbola turske kulture. Lala, lukovičasta biljka, se koristi kao ukrasni motiv u rukotvorinama od 12. veka. Ovaj prelepi cvet je bio u trendu u osmanskom periodu kao tema pesama i priča. Motivi lala korišćeni su u dekoracijama džamija, nadgrobnih spomenika i palata, kao i u šarama ćilima, na kaftanima i sanducima za miraz, pa čak i na novčićima, borbenim šlemovima i odlivcima topova.
Lale, u suštini divlje cveće, kultivisane su tokom 16. veka u Istanbulu, prestonici Osmanskog carstva i sađene su širom grada kao baštensko cveće. Ova strast prema lalama se proširila tokom vladavine Sulejmana Veličanstvenog, što je dovelo do razvoja različitih sorti i ove biljke, npr. istanbulska lala, koja se poistovećuje i sa simbolom grada. Za vreme vladavine sultana Ahmeda III, lala dostiže toliki značaj, sa skoro dve hiljade sorti, da je dala ime čitavoj jednoj eri – eri lala (Lale Devri) početkom 18. veka.
Svaka boja ima drugačije značenje
Kako se uzgajalo sve više sorti, lale i njihove boje su prenosile različita značenja. Crvene lale su simbolizovale ljubav, dok su bele predstavljale čistotu i nevinost. Ljubičasti cvetovi su označavali plemenitost i romantiku, a žuti ukazivali na radost i beznadežnu ljubav. Retka crna lala označavala je nedostižnost i retkost, dok je prugasta lala označavala čitavu frazu “imaš lepe oči”.
Ovaj prelepi cvet, koji zauzima tako važno mesto u turskoj kulturi, prvo je donet u Austriju, a zatim u Holandiju u drugoj polovini 15. veka i tako uveden u Evropu. Ubrzo su stekli veliku popularnost u Holandiji, lale su donete u Otavu, glavni grad Kanade, postajući svetski poznate.
Postoje brojne sorte lala koje se i danas uzgajaju u Anadoliji, a među najupečatljivijim je „obrnuta lala“, poznata i kao „uplakana nevesta“. Širom sveta postoji 167 vrsta obrnutih lala.
Tagovi
