Danas se obeležava 23. godišnjica terorističkih napada na Sjedinjene Američke Države, događaja koji je trajno promenio svet i odredio tok međunarodne politike u 21. veku.
Tog kobnog 11. septembra 2001. godine, teroristi Al Kaide oteli su četiri putnička aviona, koristeći ih kao oružje za udar na ključne simbole američke moći. Dva aviona su se zabila u kule „bliznakinje“ Svetskog trgovinskog centra u Njujorku, uzrokujući njihovo urušavanje, dok je treći avion pogodio Pentagon, sedište američkog Ministarstva odbrane. Četvrti avion se srušio na poljani u Pensilvaniji, nakon što su putnici pokušali da savladaju otmičare, sprečavajući dalju katastrofu.
Napad je za sobom ostavio oko 3.000 žrtava, među kojima je bilo 372 stranih državljana, uključujući jednog Srbina. Među najteže pogođenima bili su vatrogasci i pripadnici hitnih službi Njujorka, koji su, u nastojanju da spasu ljude iz zapaljenih zgrada, izgubili čak 343 svoja kolege. Preživelo je svega dvadesetak ljudi iz kula pre nego što su se one srušile, ostavljajući iza sebe prizor apokaliptičnih razmera.
Ovi napadi su pokrenuli i radikalne promene u međunarodnoj politici i bezbednosnim strategijama. Administracija tadašnjeg američkog predsednika Džordža Buša Mlađeg brzo je odgovorila objavom rata globalnom terorizmu. Usledili su vojni napadi na Avganistan, gde je talibanski režim pružao utočište Osami bin Ladenu i Al Kaidi, kao i dugotrajan konflikt na Bliskom istoku, čime su se SAD dublje uvukle u međunarodne vojne intervencije.
Osama bin Laden, vođa Al Kaide i arhitekta napada, godinama se skrivao, sve dok američke specijalne jedinice 2011. godine nisu izvele operaciju u Pakistanu, u kojoj je likvidiran. Njegova smrt predstavljala je simbolički kraj jedne ere, ali je terorizam i dalje ostao globalna pretnja.
Na mestu gde su nekada stajale kule „bliznakinje“ danas se nalazi Memorijalni centar posvećen žrtvama 11. septembra. Novi Svetski trgovinski centar izgrađen je kao simbol obnove i otpora, ali i kao podsećanje na krhkost globalne sigurnosti.
Svake godine, ovaj datum budi i brojne teorije zavere, prema kojima su napadi inscenirani kao izgovor za pokretanje ratova pod okriljem borbe protiv terorizma. Ipak, za većinu, 11. septembar ostaje dan kolektivne tuge, sećanja na izgubljene živote i prekretnica u razumevanju sveta u kojem živimo.
Tagovi
