Josip Broz Tito je bio svestan da je SSSR njegov najpouzdaniji saveznik, makar dok sa njim deli zajedničkog neprijatelja. Ideološka bliskost je tu možda bila i najmanje bitan faktor. Jednostavno, Sovjeti su u borbi protiv nacista na Balkanskom poluostrvu bili u situaciji da pruže više nego zapadni Saveznici, pre svega u vidu vojne podrške.
Kako su se sovjetske snage polako utvrđivale u Rumuniji i Bugarskoj, a snage NOVJ oslobađale jedan po jedan grad u Srbiji, bilo je jasno da će, ako već deluju ka istom cilju – Beogradu – morati da deluju zajedno. Stoga je neophodno bilo koordinisati dalje akcije i napraviti konkretan plan. Tito 18. septembra poleće sa Visa ka Krajovi, odakle dalje leti za Moskvu, na tajni sastanak sa vladom SSSR-a.
Na sastanku je ugovoreno da će sovjetske trupe privremeno preći granicu u svrhu zajedničkih dejstava u istočnoj Srbiji ka Beogradu. Ovaj sporazum bio je netipičan u sovjetskoj spoljnopolitičkoj praksi, pošto se po njemu NOVJ smatrao ravnopravnom savezničkom armijom, što nije bio slučaj sa armijom bugarske antifašističke vlade.
Detalje o Beogradskoj operaciji, Tito je utanačio u povratku, svrativši ponovo u Krajovu na sastanak sa komandom 3. ukrajinskog fronta Crvene armije. Tada je Broz potpisao i deklaraciju o učešću nove bugarske vojske u operaciji protiv nacističkih trupa na jugu Srbije. Bilo je, ipak, korisno „resocijalizovati“ Bugarsku u društvo Saveznika zarad stvaranja stabilnih susedskih odnosa, mada je bugarska vojska već uveliko slušala samo naredbe iz Moskve.
Titova poseta Moskvi iznenadila je Saveznike. U zapadnim diplomatskim krugovima poseta se tumačila kao gravitiranje ka prirodnom ideološkom prijatelju. Britanci, iako su podržavali snage NVOJ, nisu blagonaklono gledali na ideju da bi još jedna doskora kapitalistička zemlja mogla da sklizne Staljinu u zagrljaj.
Jugoslovensko-sovjetska kriza koja je usledila nakon rata, donekle je umirila zabrinuti Zapad, pa se i odnosi prema Jugoslaviji drastično menjaju.
CEO TEKST PROČITAJTE U NOVOM BROJU NEDELJNIKA, KOJI JE U PRODAJI OD ČETVRTKA, 12. OKTOBRA, NA SVIM KIOSCIMA I NA NSTORE.RS
Nedeljnik 666
Tagovi
