Najrazorniji uragani danas su tri puta češći nego pre sto godina, kažu naučnici Univerziteta u Kopenhagenu, koji su to zaključili korišćenjem nove metode izračunavanja.
Prethodni pokušaji izolacije uticaja klimatskih promena na uragane često su rezultovali oprečnim rezultatima.
Ali nova studija upućuje na to da je povećanje štete koju uzrokuju takvi veliki cikloni povezano s globalnim zagravanjem, piše ScienceAlert.
Uragani ili tropski cikloni smatraju se jednom od najrazornijih prirodnih katastrofa.
Šteta koju je 2005. godine za sobom ostavio uragan „Katrina“ iznosio je 125 milijarda dolara, što je otprilike jedan posto američkog BDP-a.
Jedno od težih pitanja s kojim se naučnici suočavaju je na koji način uporediti uragane iz različitih razdoblja. Da li je materijalno povećanje štete zabeleženo u prošlom veku jednostavno posledica činjenice da danas na područjima koja zahvataju uragani živi više uglavnom bogatije populacije?
Ranija istraživanja pokazala su da je veća materijalna šteta povezana s boljim imovinskim stanjem stanovništva, a ne sa statistički značajnijim promenama učestalosti uragana.
Nova saznanja naučnika Univerziteta u Kopenhagenu dovode u pitanje takvo stanovište, prenosi N1.
Umesto da vode računa o ekonomskoj šteti, autori izveštaja evidentirali su površinu koju je u razdoblju između 1900. i 2018. u potpunosti uništilo više od 240 oluja na osnovu baze podataka osiguravajućih društava.
Kao primer su uzeli uragan Irmu koji je 2017. pogodio Floridu. U krugu od oko 10.000 metara kvadratnih od epicentra oluje živelo je otprilike 1,1 miliona stanovnika.
S obzirom na to da se bogatstvo po glavi stanovnika tamo procenjuje na 194.000 dolara, naučnici su zaključili da ukupno bogatstvo u regionu koji se proteže na 10.000 kvadratnih kilometara iznosi 215 milijardi dolara.
Štetu od oluje procenili su na 50 milijardi dolara, što je na kraju iznosilo 23 posto ukupnog bogatstva regiona. Ako se od 10.000 kvadratnih kilometara oduzme spomenutih 23 posto, na kraju uništena površina obuhvata 2.300 kilometara kvadratnih.
Korišćenjem sličnih numeričkih modela o područjima, bogatstvu i naseljenosti nekih regiona u poslednjih stotinu godina, naučnici su uspeli da izrade realnija poređenja o šteti koja nastane nakon uragana na nekom području u poslednjih nekoliko desetina godina.
Ustanovili su da se učestalost najrazornijih uragana povećavala za 330 posto po veku i veruju da je uglavnom posledica porasta temperature.
„Naši podaci upućuju na to da je šteta veća zbog očiglednih klimatskih promena, odnosno ekstremno snažnih oluja i uragana, koji su posledica globalnog zagrevanja“, zaključili su.
„Nova metoda praćenja učestalosti uragana uistinu je dobra“, smatra autor studije Aslak Grinsted sa Univerziteta u Kopenhagenu.
„Podaci o učestalosti uragana nisu rezultat samo mojih istraživanja, već se do sličnih podataka došlo i ostalim numeričkim metodama i verujem da su vrlo korisni“, dodao je.
Rezultati studije objavljeni su u stručnom časopisu PNAS.