Posledice koronavirusa se još uvek otkrivaju dok neki pacijenti pate od postkovid sindroma. Kod pojedinih osoba koje su preležala COVID-19 javlja se jedan ili više simptoma: umor, gubitak daha, poremećaj spavanja, poteškoće u koncentraciji, čak i opadanje kose, promene na noktima i koži, a u najgorim slučajevima teški respiratorni poremećaj, plućna i srčana fibroza… I ako sve ovo već zvuči baš loše, treba dodati i to da korona, prema istraživanjima, utiče i na starenje.
To je pokazala studija objavljena u „International Journal of Molecular Sciences“ u kojoj je bilo 117 učesnika koji su preležali koronavirus i 144 neinficiranih dobrovoljaca (bez COVID-19). Rezultati pokazuju dosledno povećanje biološke starosti u postkovid populaciji i značajno skraćivanje telomera. Studija je pokazala da su oni pripadnici grupe koja je preležala COVID-19 pokazali značajno ubrzanje svoje biološke starosti, što se dešava uglavnom kod mlađih osoba.
Skraćivanje dužine telomera je inače prijavljeno kao faktor rizika za razvoj ozbiljnijeg oblika COVID-19 sindroma. Studija je istražila ovaj parametar, koji je takođe povezan sa napredovanjem procesa starenja.
Poređenjem osoba bez COVID-19 i post-COVID-19 otkriveno je da postoji značajno skraćenje krajeva hromozoma u grupi onih koji su preležali koronavirus. Konkretno, kod dobrovoljaca bez kovida, telomere su bile 3,5 puta duže nego u grupi onih koji su preležali virus.
Da pacijenti sa teškim oblikom koronavirusa imaju znatno kraće telomere, objavljeno je još početkom godine prema studiji koju su sproveli istraživači u španskom Nacionalnom centru za istraživanje raka (CNIO), objavljenoj u časopisu „Aging“.
Studija pretpostavlja da skraćivanje telomera kao posledica virusne infekcije ometa regeneraciju tkiva i da zbog toga značajan broj pacijenata pati od produženih posledica. Telomere su strukture koje štite hromozome unutar svake ćelije organizma. Poznato je da je dužina telomera pokazatelj starenja: svaki put kada se ćelija podeli, njene telomere se skraćuju sve dok više ne mogu da obavljaju svoju zaštitnu funkciju, a ćelija koja se sada oštećuje prestaje da se deli. Tokom života ćelije se neprestano dele kako bi se regenerisalo tkivo, a kada prestanu sa tim jer su telomere prekratke, telo stari.
Kod plućne fibroze plućno tkivo razvija ožiljke i postaje kruto, uzrokujući progresivan gubitak kapaciteta disanja. Grupa CNIO je u prethodnim studijama pokazala da je jedan od uzroka bolesti oštećenje telomera ćelija uključenih u regeneraciju plućnog tkiva, alveolarnih pneumocita tipa II. A to su upravo ćelije koje koronavirus SARS-CoV-2 inficira u plućnom tkivu.
Tekst objavljen u 510. broju Nedeljnika koji je na kioscima od četvrtka, 21. oktobra
Tagovi
