Prvi decembar – svakako ne kao jedan drugi, kalendarski bliski, ali po svemu ostalom civilizacijski udaljen datum – nije imao priliku, za naših života bar, da zaživi, makar i kratko, kao rođendan Jugoslavije. Ako su se nekada već palile svećice na rođendanskoj torti, onda bi to bilo dva dana ranije, 29. novembra da se obeleži rođenje druge, ili Titove Jugoslavije. Prvi rođendan, prve Jugoslavije, međutim vezan je za ovaj dan – prvi dan poslednjeg meseca u godini kada je u salonu Kuće Krsmanovića na Terazijama (to je dom koji je privremeno regent Aleksandar Karađorđević, koji je bio de facto kralj, koristio kao dvor) Ante Pavelić (ne „onaj“ Pavelić) ispred Narodnog veća Države Slovenaca, Hrvata i Srba pročitao proglas o ujedinjenju Države SHS i Kraljevine Srbije, u ime ove kratkotrajne države, a regent Aleksandar je u odgovoru proglasio novu državu.
Bio je to možda pomalo i ishitren politički potez, pomalo i stihijski, ali takva su vremena bila i posleratna stihija je pogurala projugoslovenske lidere tog doba da stvar ubrzaju, pošto bi u suprotnom ishod ujedinjenja bio krajnje neizvestan. Kraljevstvo SHS, kako se inicijalno zvala država, nije bilo međunarodno priznato još neko vreme. Ovako su novostvoreni Jugosloveni odlučili da „međunarodnu zajednicu“ stave pred svršen čin – država je proglašena pa vi vidite šta ćete.
CEO TEKST U 10. BROJU MAGAZINA „ISTORIJA“ KOJI SE DOBIJA NA POKLON UZ NEDELJNIK. NOVI NEDELJNIK JE NA KIOSCIMA OD ČETVRTKA 1. DECEMBRA. ČITAOCI DOBIJAJU DVA POKLONA: PORED „ISTORIJE“ I LUKSUZNI MAGAZIN „HOW TO SPEND IT“.
DIGITALNA IZDANJA DOSTUPNA NA NSTORE.RS
