Komarci su najsmrtonosnija životinja na svetu. Stotine hiljada smrtnih slučajeva godišnje se pripisuje bolestima koje prenose komarci, uključujući malariju, žutu groznicu, denga groznicu, zika i čikungunja groznicu.
Način na koji komarci traže i hrane se svojim domaćinima su važni faktori u tome kako virus cirkuliše u prirodi. Komarci šire bolesti delujući kao prenosioci virusa i drugih patogena. Komarac koji ugrize osobu zaraženu virusom može da dobije virus i preneti ga sledećoj osobi koju ugrize.
Za imunologe i istraživače zaraznih bolesti, bolje razumevanje načina na koji virus reaguje sa domaćinom može da ponudi nove strategije za prevenciju i lečenje bolesti koje prenose komarci.
U nedavno objavljenoj studiji, otkriveno je da neki virusi mogu da promene miris tela miša, a možda i čoveka, kako bi bio privlačniji komarcima, što dovodi do više ujeda koji omogućavaju širenje virusa. Komarci lociraju potencijalnog domaćina kroz različite senzorne znakove, kao što su temperatura tela i ugljen-dioksid koji se emituje iz vašeg daha.
Mirisi takođe igraju ulogu. Prethodna laboratorijska istraživanja su otkrila da miševi zaraženi malarijom imaju promene u mirisima koje ih čine privlačnijim za komarce. Imajući ovo na umu, istraživači su se zapitali da li drugi virusi koje prenose komarci, kao što su denga i zika, takođe mogu da promene miris osobe kako bi ih učinili privlačnijim za komarce i da li postoji način da se te promene spreče, piše Pengua Vang docent za imunologiju na Univerzitetu Konektikat za The Atlantic.
Da bi ovo istražili, stavili su miševe zaražene denga ili zika virusom, neinficirane miševe i komarce u jedan od tri kraka staklene komore. Kada su primenili protok vazduha kroz komore miševa da usmere njihove mirise ka komarcima, otkrili su da je više komaraca odlučilo da leti prema zaraženim miševima nego prema neinficiranim miševima.
Isključili su ugljen-dioksid kao razlog zašto su komarci bili privučeni zaraženim miševima, jer iako su miševi zaraženi zikom emitovali manje ugljen-dioksida nego neinficirani miševi, miševi zaraženi dengom nisu promenili nivoe emisije. Isto tako, isključili su telesnu temperaturu potencijalni privlačan faktor kada komarci nisu razlikovali miševe sa povišenom ili normalnom telesnom temperaturom.
Zatim su procenili ulogu mirisa tela u povećanoj privlačnosti komaraca za zaražene miševe. Nakon postavljanja filtera u staklene komore da spreči miris miševa da dopre do komaraca, otkrili su da je broj komaraca koji lete ka zaraženim i neinficiranim miševima uporediv. Ovo ukazuje da je bilo nešto u mirisima zaraženih miševa što je privuklo komarce.
Da bi identifikovali miris, izolovali su 20 različitih gasovitih hemijskih jedinjenja iz mirisa koji su emitovali zaraženi miševi. Od njih su otkrili da tri stimulišu značajan odgovor u antenama komaraca. Kada su ova tri jedinjenja primenili na kožu zdravih miševa i ruke ljudskih dobrovoljaca, samo je jedno, acetofenon, privukao više komaraca. Otkrili su da zaraženi miševi proizvode 10 puta više acetofenona nego neinficirani miševi.
Slično tome, otkrili su da mirisi prikupljeni iz pazuha pacijenata sa denga groznicom sadrže više acetofenona nego oni kod zdravih ljudi. Kada su primenili mirise pacijenata sa denga groznicom na jednu ruku volontera i miris zdrave osobe s druge strane, komarce su dosledno više privlačile ruke sa mirisima denga groznice.
Ovi nalazi impliciraju da su denga i zika virusi sposobni da povećaju količinu acetofenona koji njihovi domaćini proizvode i emituju, čineći ih još privlačnijim za komarce. Kada nezaraženi komarci ugrizu ove atraktivne domaćine, oni mogu da nastave da ujedu druge ljude i šire virus još dalje.
Kada su uporedili sastav bakterija kože inficiranih i neinficiranih miševa, identifikovali su da je uobičajeni tip bakterija u obliku Bacillus, bio glavni proizvođač acetofenona i da je imao značajno povećan broj kod inficiranih miševa. To je značilo da su denga i zika virusi mogli da promene miris svog domaćina menjajući mikrobiom kože.
Na kraju su se zapitali da li postoji način da spreče ovu promenu mirisa. Pronašli su jednu potencijalnu opciju kada su primetili da zaraženi miševi imaju smanjen nivo važnog molekula za borbu protiv mikroba koje proizvode ćelije kože, nazvanog RELMa. Ovo sugeriše da su virusi denga i zika potisnuli proizvodnju ovog molekula, čineći miševe ranjivijim na infekciju.
Poznato je da vitamin A i njegova srodna hemijska jedinjenja snažno podstiču proizvodnju RELMa. Tako su zaražene miševe hranili derivatom vitamina A tokom nekoliko dana i izmerili količinu RELMa i Bacillus bakterija prisutnih na njihovoj koži, a zatim ih izložili komarcima. Otkrili su da su inficirani miševi tretirani derivatom vitamina A bili u stanju da vrate svoje nivoe RELMa na nivo neinficiranih miševa, kao i da smanje količinu Bacillus bakterija na njihovoj koži. Takođe, ovi tretirani zaraženi miševi nisu više privlačili komarce nego neinficirani miševi.
Sledeći korak je bio da repliciraju ove rezultate kod ljudi i na kraju primene ono što nauče na pacijente. Nedostatak vitamina A je uobičajen u zemljama u razvoju. Ovo je posebno slučaj u podsaharskoj Africi i jugoistočnoj Aziji, gde su preovlađujuće virusne bolesti koje prenose komarci. Istražiće da li dijetetski vitamin A ili njegovi derivati mogu da smanje privlačnost komaraca kod ljudi zaraženih zika i denga groznicom, a nakon toga dugoročno smanje bolesti koje prenose komarci.
Tagovi
