Ministarstvo spoljnih poslova Srbije donelo je pre dva dana odluku da Hrvoja Šnajdera, prvog sekretara u Ambasadi Hrvatske u Beogradu proglasi, diplomatski rečeno, personom non grata.
A onda, dan kasnije, Ministarstvo spoljnih i evropskih poslova Hrvatske, nepoželjnim proglašava savetnika u Ambasadi Srbije u Zagrebu, Petra Novakovića.
Kako je tek uzgred napomenuto od strane Ministarstva spoljnih poslova Srbije, Šnajder je „prekršio član 9 Bečke konvencije koja reguliše diplomatske odnose“.
A kako nije bilo dodatnih zvaničnih informacija, u javnosti je postojao prazan prostor za nagađanje, koji su onda domaći mediji iskoristili i pisali da je Šnajder „proteran zbog špijunaže i vrbovanja za hrvatsku službu“.
Hrvatska ambasada u Srbiji nije se oglasila. S druge strane, iz Ministarstve spoljnih i evropskih poslova Hrvatske saopštili su da ne postoji osnov za proterivanje hrvatskog diplomate, i dodali da ova odluka pogoršava ne samo odnose dve zemlje, već i regiona.
Iako su posle rata u Hrvatskoj, koji je trajao četiri godine, ipak uspostavljeni diplomatski odnosi Srbije i Hrvatske 1996. godine, oni ne prestaju da budu burni, a čini se da diplomate svako malo ulažu protestne note.
ISTORIJA PROTESTNIH NOTA SRBIJE I HRVATSKE
Hrvatske diplomate su se odlasile 2015. godine, i iskazale protestnu notu, kada je lider ultranacionalističke Srpske radikalne stranke Vojislav Šešelj, nakon što je pravosnažno osuđen za ratne zločine, zapalio hrvatsku zastavu.
U aprilu 2016. godine, Ministarstvo spoljnih poslova Srbije uputilo je protestnu notu hrvatskom ambasadoru u Beogradu zbog izjave tadašnjeg šefa diplomatije Hrvatske Mire Kovača.
Kovač je rekao da bi bila „povijesna perverzija ukoliko bi Srbija, kao država iz koje su potekli planovi za ratove 1990-ih, bila sudac i policajac za ratne zločine za sve zemlje bivše Jugoslavije“.
Još jedan je povod imala iste godine Srbija, pa je tako negodovala na odluku Suda u Zagrebu da poništi presudu protiv nekadašnjeg zagrebačkog nadbiskupa Alojzija Stepinca, koji je 1946. godine psiđen na 16 godina zatovra zbog saradnje sa ustaškim režimom tokom Drugog svetskog rata.
Početkom 2018. godine, kada je tadašnji ministar spoljnih poslova Srbije, Ivica Dačić bio u poseti Njujorku i rekao da „očekuje da će premijer Hrvatske, koji odlazi u Jerusalim da se pokloni senima Jasenovca, isto učiniti i u Hrvatskoj, u samom Javenovcu, i da jasno definiše ko su žrtve“, Hrvatska je uputila protestnu notu.
„Srbija manipuliše brojem stradalih u Jasenovcu“, naveli su u saopštenju.
U januaru 2021. godine, hrvatsko Ministarstvo spoljnih i evropskih poslova uputilo je protestnu notu Srbiji nakon što je na Fejsbuku emitovan video u kojem članovi delegacije Srbije tokom u Kninu govore da je to „srpski“ i „okupiran“ grad.
Knin je tokom rata bio centar srpskog pobunjeničkog stanovništva u samoproglašenoj Republici Srpskoj Krajini. Uz podršku zvaničnog Beograda bio je pod kontrolom Srba do avgusta 1995. godine, kada je Hrvatska sprovela vojno-policijsku akciju „Oluja“ i oslobodila to područje. Tom prilikom je, prema podacima Hrvatskog helsinškog odbora za ljudska prava, ubijeno 677 Srba, a proterano oko 200.000.
Iste godine su hrvatske diplomate uložile i protest jer, kako su tada rekli, bili su „zabrinuti zbog brojnih slučajeva pretnji i zastrašivanja njihovoj nacionalnoj manjini u Srbiji“.
Srbija je povodom odluke hrvatskih vlasti da predsedniku Srbije Aleksandru Vučiću zabrane privatnu posetu Jasenovcu u julu 2022. godine, ponovo uložila protestnu notu. Iz Hrvatske je stigao odgovor: „Poseta nije bila najavljena, pa nije ispoštovana procedura koja važi prilikom posete visokih zvaničnika“.
(Ne)kulturni problemi
Čini se da su najčešća sporenja oko jezika i kulture.
Tako je Hrvatska ove godine uputila protestnu notu Srbiji povodom, kako su rekli, „posezanja za hrvatskom kulturnom baštinom“ i zbog deklaracije pod nazivom „Granice srpske književnosti“.
Taj dokument su usvojili predstavnici katedri za srpski jezik i književnost iz Srbije, Crne Gore i bh. entiteta Republike Srpske.
Za Hrvatsku je u tom dokumentu problematična konstrukcija „dvostruke pripadnosti“ dubrovačke književnosti, zbog čega su reagovali i Hrvatska akademija znanosti i umjetnosti (HAZU) i Matica hrvatska.
Tagovi
