Piše: Dr Taita Stojilković, Specijalista ginekologije i akušerstva, DokTok lekar
Karcinom grlića materice je jedan od najčešćih malignih tumora žena. Rak grlića materice se može sprečiti i izlečiti ukoliko se otkrije na vreme. Redovni pregledi kod izabranog ginekologa, sprovođenje programa organizovanog skrininga i programa vakcinacije protiv HPV infekcije, imaju najveći značaj u prevenciji ove bolesti.
Rak grlića materice je zloćudni tumor, lokalizovan na donjem delu materice, koji nastaje kada se neke ćelije grlića materice izmene i počnu nekontrolisano da se umnožavaju. Najčešće se javlja između 35. i 50. godine života. Razvoj ove bolesti se može sprečiti otkrivanjem ranih premalignih promena u ćelijama površinskog sloja grlića materice. Neke od ovih promena su blage, često bez ikakvih simptoma, i mogu se spontano povući, ali postoje i one koje, ukoliko se na vreme ne uklone, u periodu od nekoliko godina mogu da prerastu u rak grlića materice.
Simptomi koji mogu ukazivati na postojanje raka grlića materice su:
- krvarenje u toku i/ili nakon seksualnog odnosa
- krvarenje između dve menstruacije
- produženo menstrualno krvarenje
- krvarenje nakon menopauze
- pojačani vaginalni sekret i pored primenjene terapije
- ponovljene ranice ili oštećenja sluzokože grlića
- bol u krstima ili nozi.
Pod velikim rizikom od nastanka raka grlića materice su žene:
- pušači
- sa oslabljenim imunim sistemom (HIV infekcija, imunosupresivna terapija)
- koje su rano stupile u seksualne odnose (pre 16. godine života)
- koje su imale veliki broj seksualnih partnera
- koje upražnjavaju seksualne odnose bez zaštite (kondoma)
- koje ne idu na redovne kontrolne preglede
- koje više godina koriste oralne kontraceptive
- sa prekomernom telesnom težinom
- sa čestim upalama vagine i materice
Cilj redovnih preventivnih pregleda je otkrivanje početnih promena na grliću materice pre nego što se razvije maligno oboljenje. Što se ranije otkriju promene, lečenje je lakše i uspešnije.
Pregled ginekologa najmanje jednom godišnje u cilju ranog otkrivanja karcinoma grlića materice treba da obuhvati:
– Klinički pregled kojim se stiče uvid u stanje ginekoloških organa.
– Kolposkopija i PAPA test su dve neodvojive dijagnostičke procedure koje omogućavaju otkrivanje i stepenovanje eventualnih premalignih ili malignih promena grlića materice, vagine i vulve.
– Uzimanje briseva sa grlića materice za laboratorijsko ispitivanje na prisustvo različitih mikroorganizama – virusa, bakterija, gljivica, koji mogu izazvati uporne infekcije, što je jedan od glavnih riziko faktora pojave promena na grliću materice.
Danas postoji vakcinacija koja smanjuje rizik pojave raka grlića materice, ali skrining pregledi i dalje ostaju potrebni. Skrining i vakcinacija su, zajedno, najefikasnija zaštita od raka grlića materice.
Na linku u nastavku možete pronaći članak o HPV vakcinama , napisanom od strane istog autora dr Taite Stojilković i dodatno se informisati o prevenciji raka grlića materice.
Ukoliko vam je potrebna konsultacija sa stručnjakom na ovu ili neku drugu temu, preuzmite DokTok aplikaciju sa #Google Play ili #App Store i zakažite svoju video konsultaciju već danas.
Izvor: https://www.doktok.rs/portal/prevencija-raka-grlica-materice
Tagovi
