Nije samo Beograd bio prvi i jedinstveni u Prvom svetskom ratu. Svi znamo da je Cerska bitka prva pobeda Saveznika u Velikom ratu. Takođe znamo da je probojem Solunskog fronta započelo obrušavanje svih frontova Centralnih sila. Manje je poznato da je srpska vojska prva nosila sivomaslinaste „maskirne“ uniforme, što joj je olakšavalo kamuflažu. Druge vojske su imale uniforme upadljivih boja, recimo nebo-plave, sa gizdavim oficirima, lakim metama.
Niko sem Srbije nije uspeo da u Velikom ratu sačuva državu uprkos okupaciji celokupne teritorije. Preko neprohodnih albanskih planina Srbi su prebacili ne samo zamašnu vojsku nego i celu vladu, veliki deo činovnika i intelektualaca, kulturne ustanove, nacionalne svetinje i zlatne rezerve.
Belgijanci i Rumuni su sačuvali delove svojih država. Rumuni u begu nisu stigli da mnogo ponesu iz Bukurešta. Belgijanci, iako kolonijalna sila i dvostruko brojniji od Srba, uspeli su da izvuku dva puta manje vojnika od Srba, i to na daljinu od nekoliko desetina kilometara ravnog puta. Njihovi vojnički gubici su u apsolutnim brojevima 10 puta manji od srpskih, a srazmerno 20 puta. I proporcionalni gubici svih drugih zemalja deluju majušno u odnosu na srpske.
Niko srazmerno nije dao više života za pobedu Saveznika od Srbije. Najnovije procene naučnika kao što su Bjelajac, Šarenac i drugi, govore o nešto manje od 400.000 palih vojnika i do 200.000 civila. Bogu hvala, to je manje od prvobitne procene od milion i dvesta hiljada. Treba imati u vidu da taj broj ne ide na ukupan broj stanovnika Kraljevine Srbije, već na tri miliona žitelja Srbije pre 1912. godine. Gubici stanovnika Makedonije i Kosova su bili beznačajni.
Iz prvog nastavka novog feljtona Predraga J. Markovića za Nedeljnik “U ČEMU SMO PRVI I JEDINSTVENI U SVETSKOJ ISTORIJI”. Prvi deo feljtona nosi naslov “Naši preci nisu umeli da se cenjkaju oko slobode”, a možete da ga pročitate u novom Nedeljniku koji je na kisocima od četvrtka 11. februara, ili u digitalnom izdanju dostupnom na Nstore.rs
Tagovi
