Dugometražni dokumentarni filma „Šagargur“ autorke Nataše Nelević dokumentuje iskustva jugoslovenskih logorašica iz vremena IB Rezolucije (1948). Sećanja logorašice Đine Markuš, sačuvana u njenim memoarima, susreću se u filmu sa svedočenjima njene nećake Marine Đurašković i pogledima koje nekoliko mladih crnogorskih autorki i umetnica odašilje ka Svetom Grguru gde je bio smešten taj ženski logor.
***
Da li su u logoru bile samo ibeovke, ili i druge osuđenice?
Sve žene su bile političke osuđenice, ako se uopšte tako može reći s obzirom na to da su one pokupljene sa ulice i deportovane u logore po „administrativnoj kazni“. Prema nekim izvorima, u jednom trenutku je među logoraše i logorašice ubačena jedna grupa kriminalaca i kriminalki koji su bili zaduženi da „razrade“ mehanizam „logorske samouprave“, ali u osnovi sve do 1953. godine i na Golom otoku i na Svetom Grguru bili su muškarci i žene koji su tu dovedeni zbog navodnog „kontraobavještajnog“ rada, a u stvari zbog nezadovoljavajuće lojalnosti Titu i KPJ.
Zašto je vaša junakinja, Đina Markuš, uhapšena, optužena i poslata u logor Sveti Grgur?
Na osnovu njenih memoara i svjedočenja njenih srodnika, Đina Markuš je stigla u logor iz istih razloga zbog kojih su se tada tamo našli i mnogi drugi Jugosloveni i Jugoslovenke – zbog otpora prema klasnom raslojavanju koje je uzimalo maha. Zapanjujuće je saznanje da je to novo klasno raslojavanje počelo samo par godina nakon kraja Drugog svjetskog rata, dakle u vrijeme dok je zemlja još bila u fazi obnove i izgradnje. Već tada su se pojavili tzv. diplomatski magacini iz kojih su se snabdijevale privilegovane socijalističke elite. Đina Markuš je bila komunistkinja u duši i očito nije mogla da to ne prokomentariše.
CEO TEKST PROČITAJTE U NOVOM BROJU NEDELJNIKA, KOJI JE U PRODAJI OD ČETVRTKA, 21. MARTA, NA SVIM KIOSCIMA I NA NSTORE.RS
Nedeljnik
