Talibani nadomak Kabula, preuzimaju i sever Avganistana: Žene primorane da nose burke, mlatretiranja zbog kršenja „društvenih normi“

Talibanski borci približili su se Kabulu, glavnom gradu Avganistana i njihovi brzi napredak ne pokazuje znake slabosti, piše BBC. Pobunjenici su zauzeli i grad Mazari Šarif, poslednji veliki grad na severu države pod kontrolom vlade, saopštili su lokalni zvaničnici.

Vojnici koji su branili grad su ubrzo skinuli svoju opremu i krenuli prema granici sa Uzbekistanom.

Avganistanski predsednik Ašraf Gani otputovao je pre dva dana u grad kako bi okupio provladine snage. Gani je saopštio da vodi intenzivne razgovore sa regionalnim i međunarodnim saveznicima.

U međuvremenu, više od 250.000 stanovnika je raseljeno zbog eskalacije nasilja.

Pošto je veći deo zemlje pod kontrolom talibana, mnogi od onih koji su bežali krenuli su prema Kabulu u nadi da će u prestonici Avganistana pronaći sigurnost.

Talibani su zauzeli veliki deo severnog, zapadnog i južnog Avganistana poslednjih nedelja, dok vlada koju podržava Zapad kontroliše mali broj provincija u centru i na istoku zemlje, kao i glavni grad Kabul.

Žene u oblastima koje su zauzeli talibani opisale su kako su primorane da nose burke, a navodi se i da su talibani tukli i maltretirali stanovnike koji su „kršili novouspostavljena društvena normi“.

Druge zapadne zemlje sada pokušavaju da evakuišu svoje državljane, smanjujući njihovo prisustvo u Avganistanu, a u nekim slučajevima i potpuno zatvarajući svoje ambasade.

Oko 600 britanskih vojnika trebalo bi da stigne u Kabul ovog vikenda kako bi pomogli pri povlačenju britanskih građana. Oni će takođe pomoći pri preseljenju Avganistanaca koji su pomagali britanskim snagama i sada rizikuju odmazdu od talibana. Ranije je u Kabul stiglo i oko 3.000 američkih vojnika koji bi trebalo da obezbeđuju evakuaciju osoblja američke ambasade, kao i Avganistanaca koji su sarađivali sa ambasadom SAD. Njihov dolazak postavlja pitanje da li će SAD uspeti da ispune plan za potpuno povlačenje iz Avganistana do 31. avgusta.

Brojni gradovi pregovarali su o predaji sa talibanima jer se otpor vladinih snaga slabi. Međutim, nema indicija da se to dogodilo i u Kabulu.

Glavni gradovi još dve provincije, Paktika i Kunar, u subotu su pali u ruke talibana. Kako prenosi BBC, na neproverenim snimcima iz grada Asadabada u Kunaru vide se pobunjenici kako mašu talibanskom zastavom i šetaju ulicama.

Talibani sada kontrolišu više od polovine glavnih gradova provincije u zemlji.

U unapred snimljenom TV govoru, predsednik Gani je istakao kako je glavni prioritet sada premeštanje avganistanskih oružanih snaga u cilju sprečavanja daljeg uništavanja gradova i raseljavanja ljudi.

Talibani su ujedno zauzeli radio stanicu u Kandaharu posle zauzimanja većeg dela južnog Avganistana u blic ofanzivi zbog koje se strahuje da će potpuno preuzeti zemlju. Talibani su prethodno zauzeli i provinciju Logar, odmah južno od glavnog grada Kabula, rekao je jedan avganistanski poslanik iz te provincije.

Povlačenje stranih i avganistanskih trupa, koje su proteklih godina dobile američku pomoć u vrednosti od stotine milijardi dolara, izaziva strahovanja da bi talibani mogli da se vrate na vlast ili da bi zemlja mogla da zapadne u građanski rat.

Talibani – američka vojska – vlada u Kabulu

• Snage predvođene Sjedinjenim Državama srušile su 2001. godine talibanske režim u Avganistanu nakon napada 11. septembra u Njujorku, koje je vodio vođa Al-Kaide Osama bin Laden.
• Usledilo je dvadeset godina okupacije i vojnih operacija: SAD i saveznici nadgledali su izbore i izgradili avganistanske snage bezbednosti, ali su talibani nastavili sa napadima.
• Na kraju su se SAD dogovorile s talibanima: Povukli bi se ako se talibani usaglase da neće dozvoliti terorističke grupe u svojim redovima. Međutim, razgovori između talibana i avganistanske vlade su propali. Snage predvođene SAD povukle su se ove godine, a talibani su sada zauzeli veći deo zemlje.