U Španiju opet, prvi put stiže elegantno, udobnim vozom, u proleće 1933. godine, zajedno sa još 26 stranih novinara koji su se odazvali pozivu vlade tadašnjeg španskog premijera Azanje. Drugi put je u Španiji u junu 1937. godine, gde izveštava za Vreme o Španskom građanskom ratu, sa Frankove strane. Treći put Crnjanski ulazi u Španiju u proleće 1941. godine, sa suprugom i grupom diplomata Kraljevine Jugoslavije.
Koja tada više ne postoji.
Crnjanski tada samo prolazi kroz Španiju koja više nema onu očaravajuću, privlačnu moć. Sada je to samo bezimena stanica na sumornom putu u emigraciju koja će se završiti u Londonu. U tom gradu, u koji nikada nije maštao da ode, Crnjanski će, bez svoje volje, provesti četvrt veka. Kraće vreme kao činovnik Jugoslovenske vlade u izbeglištvu (do maja 1945. godine), ostatak, do avgusta 1965. stradalnički, kao emigrant koji, takav kakav je bio, nije bio potreban ni Engleskoj, ni razjedinjenoj srpskoj političkoj emigraciji, a dugo vremena ni svojoj domovini u kojoj bi, da je nekim slučajem dočekao partizane 1944. godine u Beogradu, sasvim sigurno bio likvidiran, zbog aktivnog antikomunističkog angažmana između dva rata.
Između magičnih prostora Italije i Španije na jugu i Skandinavije i dalekog severa Evrope, isprečio se tako britanski megalopolis. O tome kako je Crnjanski sa suprugom Vidom živeo u Londonu, može se naslutiti iz Romana o Londonu – a to je još jedan od romana koji spadaju u top 10 najboljih srpskih romana svih vremena.
Stalna i gotovo neprekidna putovanja Crnjanskog i pre Velikog rata i tokom rata, a posebno između dva rata, završavaju se dakle u Londonu, gde više od dve decenije pisac provodi kao u grobu. Čak i onda kada mu se ukaže prilika da ga napusti i da sebi i svojoj supruzi obezbedi bolji život, ispostavlja se da je London svuda oko njega i da mu je nemoguće izmaći…
***
Iz hit knjige pisca i autora bestselera „Omama“ Slobodana Vladušića „Miloš Crnjanski: Prijatelj u prošlosti“ koja se dobija na poklon uz Nedeljnik od četvrtka 8. jula
Kako se bliži deseti rođendan Nedeljnika, odlučili smo da čitaocima ovim povodom pružimo nezapamćeni poklon od deset knjiga, biografija najuticajnijih ličnosti naše istorije, originalno pisanih za ovu ediciju.
U ovoj poklon ediciji očekuju vas novi podaci i novi pogledi na ličnosti koje su, svaka na svoj način, stvarale narativ o Srbiji.
Tajni projekat koji je spreman godinu i po dana donosi i nova istraživanja i nepoznata svedočanstva.
U narednim brojevima očekuju vas ekskluzivne knjige o Zoranu Đinđiću, Dobrici Ćosiću…
U jubilarnom 500. broju Nedeljnika 12. avgusta očekuje vas i poklon knjiga o Nedeljniku.
Napravite svoju istorijsku kolekciju: Knjige o ličnostima novije srpske istorije koje su nas proslavile i odredile.