Neplodnost je široko zastupljen problem koji u Srbiji ima svaki šesti par u reproduktivnom periodu, a kao jedan od glavih uzroka tome jeste upravo zagađenje okoline, navode stručnjaci.
Generalno, najčešći uzroci neplodnosti na našim prostorima su loš nalaz (spermogram) kod muškaraca u oko 30% slučaja, kod 25% parova postoji problem ovulacije (oslobađanje jajne ćelije iz jajnika) kod ženskog partnera, a čak 20% žena ima problem sa prohodnošću jajovoda, čime je onemogućen prirodni način oplodnje.
Međutim, neplodnost, rani pobačaj, kao i rođenje dece sa anomalijom, mogu biti posledica povećane koncentracije otrova u životnoj sredini. Kod muškaraca ovi štetni agensi mogu imati direktni uticaj na spermatogenezu (stvaranje spermatozoida), dok su povećani broj pobačaja, povećani broj prevremeno rođene dece, rođenje dece sa malom telesnom težinom, komplikacije u trudnoći, direkno povezani sa izloženošću majke toksinima iz životne sredine.
“Određeni agensi iz okoline koja nas okružuje mogu delovati mutageno, dovodeći do promena na genetskom nivou. Ukoliko je došlo do oštećenja genetskog materijala na nivou spermatozoida ili jajnih ćelija, mogu se javiti problemi tokom začeća, kao i ozbiljni zdravstveni problemi tokom trudnoće ili razvoja fetusa. Međutim, produženi efekat, a to je prenošenje izmenjenog genetskog materijala na buduća pokolenja, može da ugrozi čak i ljudsku vrstu”, navodi dr Nebojša Marković, ginekolog, specijalista za vantelesnu oplodnju, direktor klinike SPEBO Medical Leskovac.
Pored lošeg kvaliteta spermatozoida i jajnih ćelija, infekcije koje zahvataju reproduktivne organe, kako muškaraca tako i žena, jedan su od vodećih uzroka steriliteta. Vezujući se za čestice zagađenja, infektivni agensi lakše ulaze u organizam dovodeći, ponekad, i do trajnih posledica.
“Unošenje otrovnih supstanci u organizam sprovodi se na tri načina: preko kože, preko pluća i organa za varenje. Zbog toga nijedan organ ili organski sistem u telu nije pošteđen štetnog uticaja agensa iz spoljašnje sredine. Neki otrovi se mogu koncentrisati i u majčinom mleku, zbog čega su deca i trudnice najosetljivije grupe i naša najveća briga. Moramo učiniti sve da ih zaštitimo, jer na taj način čuvamo naše reproduktivno zdravlje i opstanak vrste”, dodaje dr Marković.
Najnovija istraživanja sprovedena na Harvardu, u kojima je učestvovao i genetičar dr Miodrag Stojković, dokazuju vezu između korone i zagađenja, naročito u oblastima koja su previše zagađena, upravo zbog toga što virus može da se veže za čestice zagađenja i lakše uđe u pluća, kao i time što je je imunološki odgovor organizma u zagađenim sredinama značajno umanjen.